Podkast Powszechny

Jeszcze 20 lat temu wszystkie polskie dzieci uczące się w domach mogłyby pomieścić się w kilku klasach. Dziś, według danych przekazanych „Tygodnikowi” ze szkoły na rzecz edukacji domowej zrezygnowało już ponad 60 tysięcy uczniów i uczennic. Co motywuje rodziców do porzucenia tradycyjnych szkół? Czy edukacja domowa to szansa dla wszystkich, czy kolejny etap odbywającej się po cichu prywatyzacji szkolnictwa? I wreszcie: jak dobrze uczyć się bez szkoły?

1 października zaczyna się nowy rok akademicki. Ale dla niektórych jego początek może być od razu końcem studenckiego życia. W minionym roku akademickim 17 procent studentów rozważało przerwanie nauki z powodów ekonomicznych. Stale rosnące koszty życia wskazują, że w tym roku ta liczba może tylko wzrosnąć. Jak to jest być dziś studentem w Polsce? Gdzie mieszkać? Czy kosztem nauki zawsze trzeba pracować? I wreszcie: czy studia są nadal dla wszystkich? W kolejnym odcinku z cyklu Tematy Tygodnika rozmawiamy z Markiem Rabijem, dziennikarzem działu „Kraj”, który zajmuje się tematami ekonomicznymi, społecznymi i ich wzajemnym przenikaniem się. Zapraszam, Ewelina Burda. PS. Podczas fragmentu rozmowy dotyczącego trwającej kampanii wyborczej nieumyślnie pomineliśmy propozycję „Akademik za złotówkę" Trzeciej Drogi. Przepraszamy

„Stan polskiego sportu, zwłaszcza gier zespołowych, jest smutnym odzwierciedleniem stanu polskiego państwa” – tak w 2013 roku ówczesny poseł Andrzej Duda skomentował niespodziewaną porażkę naszych siatkarzy z Bułgarią. Od tamtej pory poseł został prezydentem, jego formacja polityczna nieustannie przekonuje, że Polska wstaje z kolan, ale tamto zdanie wciąż wraca – jak mantra. Stan polskiego futbolu zbiega się ze stanem polskiego państwa. W tym odcinku rozmawiamy z Michałem Okońskim – dziennikarzem, publicystą, autorem wywiadów, specjalizującym się m.in. w opowiadaniu świata przez pryzmat futbolu, autorem książek, w tym ostatnio wydanych „Stałych fragmentów”.

Do wyborów parlamentarnych pozostał miesiąc. W miniony weekend odbyły się konwencje najważniejszych partii, a z kolejnych sondaży wynikają sprzeczne często prognozy. Co nam obiecują liderzy partii? Ile warte są te obietnice? I jakie wizje przyszłości Polski za nimi stoją? Na te pytania odpowiada Marek Kęskrawiec, publicysta i kierownik działu Kraj w „Tygodniku Powszechnym”.  W Podkaście Tygodnika Powszechnego co tydzień rozmawiamy o najważniejszych tematach „Tygodnika” z autorami, dziennikarzami i komentatorami. Zaprasza Michał Kuźmiński. PS. Gdy wczesnym popołudniem 12 września nagrywaliśmy ten odcinek, nie znaliśmy jeszcze ogłoszonych później tego samego dnia wyników sondażu IPSOS dla TOK.fm i OKO.press. Ale wyniki te potwierdzają tylko to, o czym rozmawiamy na początku… Źródła cytatów: TVP, Donald Tusk - kanał oficjalny (YouTube)

Wiktoria i Józef Ulmowie z Markowej pod Łańcutem oraz ich siedmioro dzieci, rozstrzelani 24 marca 1944 roku za ukrywanie Żydów – również wtedy zamordowanej rodziny Goldmanów, Didnerów i Grunfeldów, zostaną 10 września beatyfikowani. Czy ich dramat to historia o bohaterskiej postawie Polaków - Sprawiedliwych w czasie II wojny, czy opowieść o nieoczywistości okupacyjnych postaw? Czy nowi błogosławieni Sprawiedliwi staną się „sposobem na zmianę tematu, gdy tematem są niesprawiedliwi”? I – gdy zawłaszcza ich polityka historyczna – jak nie stracić sprzed oczu najważniejszego? Rozmawiamy z Zuzanną Radzik, autorką tekstu pt. „Ulmowie: życie po życiu” w najnowszym numerze „Tygodnika”. W Podkaście Tygodnika Powszechnego co tydzień rozmawiamy o najważniejszych tematach „Tygodnika” z autorami, dziennikarzami i komentatorami. Zaprasza Michał Kuźmiński.

Redaktor-senior „Tygodnika Powszechnego” 25 lipca obchodzi 89. urodziny. „Zobaczyłem ile mam lat... Bo właściwie do udaru nie czułem swojego wieku – mówi w rozmowie z Katarzyną Kubisiowską. – Wiedziałem, że mam osiemdziesiąt ileś, ale żyłem sobie wesoło, tak jak żyłem. I tu nagle... To jest duże przeżycie. I duża wartość”.

Katarzyna Kubisiowska: „Kora – ta postać, ten człowiek, ta kobieta, ta artystka – jest cały czas aktualna. Była na swój sposób nierozumiana, gdy pojawiła się na scenie. Już wtedy mówiła i zachowywała się tak, jak ładna, miła, grzeczna artystka, nie śpiewała miłości utęsknionej bądź utraconej, tylko wrzeszczała o żądzy pieniądza i boskim Buenos. Wykrzyczała to, o czym się nie mówiło: żądała wolności”.

Taras Woźniak, dyrektor Lwowskiej Galerii Sztuki: „O co tak naprawdę walczą Rosjanie? O to, żeby pozbawić nas swojej tożsamości. Im nie chodzi nawet o zabijanie, lecz o mentalność narodu: żeby stał się Rosją”. Lwowska Galeria Sztuki została 29 marca 2023 r. uhonorowana XXIV Nagrodą im. prof. Aleksandra Gieysztora.

Monika Kucia, kuratorka kulinarna festiwalu Nowe Epifanie: „Dobrze jest poczuć głód – bo dopiero wtedy mogę stwierdzić, na co mam ochotę. Żyjemy w takim dobrobycie, obfitości i nadmiarze, że głód jest dla nas czymś najgorszym. A nie musi tak być”.

„Rodziewczówna urodziła się za wcześnie. Nie mogąc siebie w pełni wyrazić, zabrnęła w trochę absurdalne fabuły. Być może, gdyby urodziła się później, jej miejsce w literaturze byłoby zupełnie inne” - mówi Emilia Padoł, biografka pisarki, w rozmowie z Katarzyną Kubisiowską.

Skrzypiący pod stopami śnieg, zmęczone silniki samochodów terenowych, głosy ludzi i przede wszystkim… nieustający huk artylerii z obu stron. Tak brzmi dzisiaj Bachmut, 60 kilometrów na północ od Doniecka. Do 24 lutego 2022 roku mieszkało tu 80 tysięcy ludzi. Dziś zostali nieliczni, bo to jedno z najgorszych miejsc na froncie rosyjskiej inwazji na Ukrainę. W zasięgu artylerii jest tu wszystko, także jedyna wciąż otwarta droga do miasta. Na dźwiękową opowieść z Bachmutu zapraszają: Paweł Pieniążek i Krzysztof Story.

Gdy mowa o pieniądzach, w polskim Kościele jedna owczarnia nie istnieje. Prawda rozciąga się między bogactwem największych diecezji a wstydliwie skrywaną sytuacją najbiedniejszych parafii. „Być albo nie być” dla bardzo wielu księży, ale także dla całego Kościoła instytucjonalnego okazuje się dziś religia w szkołach. Gdyby jej nie było i gdyby nie była finansowana przez państwo, musiałby on dokonać bardzo bolesnego przeliczenia swoich możliwości funkcjonowania.

Roli papieża nie postrzegał jako „ojca świętego”, który „nie może ustąpić ze swojego ojcostwa”, według popularnej wizji sakralizującej urząd papieski. Jako teolog wiedział, że nie jest to ewangeliczna perspektywa. I to pozwoliło mu ustąpić. Dziś jego abdykacja może być ważnym impulsem do przemyślenia, co w Kościele i w religii jest święte. O punktach zwrotnych w życiu papieża Ratzingera, o sprzecznościach i słabościach oraz o tym, co po sobie pozostawił, opowiadają publicyści „TP”: specjalizujący się w tematyce watykańskiej dziennikarz Edward Augustyn i teolog Piotr Sikora.

O tym, jak dzisiaj wygląda życie Ukraińców pozbawionych prądu w czasie mrozów, zagrożonych atakami rakietowymi i gospodarczą ruiną, jak sobie radzą mimo ataków Rosjan na cywilną infrastrukturę – i o tym, jak czytelnicy „Tygodnika” pośpieszyli im z pomocą, opowiada Wojciech Pięciak, szef działu zagranicznego „TP”, dziennikarz, ale także organizator pomocy humanitarnej wspólnie z fundacją S.O.S. Ukraina.

Krzysztof Głuchowski, dyrektor Teatru im. Słowackiego w Krakowie: „Teatr ani w ogóle sztuka nigdy nie usiłuje czegokolwiek narzucać. Teatr zawsze jest lustrem. Pokazuje pewne zjawiska i ma prawo to pokazywać, nawet jeżeli są one bolesne i trudne do zaakceptowania”. Rozmawia Katarzyna Kubisiowska

Jak bardzo uwodzący jest nieustanny uśmiech Hiny Maedy i jak wysoko ocenić refleksję – czyli co i dlaczego zaskoczyło nas w pierwotnie niezaskakujących wynikach? O rezultatach Konkursu Wieniawskiego rozmawiają Anna Dziurdzikowska i Jakub Puchalski. Cytaty muzyczne dzięki uprzejmości Towarzystwa im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu.

Przed nami już tylko finał Konkursu Wieniawskiego. Jakimi muzykami są skrzypkowie, którzy się do niego dostali, a jakimi kilkoro z tych, którzy odpadli? Co mówi nam to współczesnej wiolinistyce? Rozmawiają Anna Dziurdzikowska i Jakub Puchalski. Bohaterowie odcinka: Quingzhou Weng, Hana Chang, Dayoon You, Hina Maeda, Max Tan, Wojciech Niedziółka, a także biorący udział w II etapie Konkursu muzycy towarzyszący – altowioliści Katarzyna Budnik, Michał Bryła i Ryszard Groblewski, pianiści Grzegorz Skrobiński i Michał Francuz oraz Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus, pod dyrekcją Anny Duczmal-Mróz. | Cytaty muzyczne dzięki uprzejmości organizatorów.

Wieniawski prowokuje do eksplozji wirtuozerii. Ale Konkurs Wieniawskiego wymaga znacznie więcej. Z czym będą zmagać się skrzypkowie w XVI edycji turnieju, która rozpoczyna się 7 października w Poznaniu? Zaprasza Jakub Puchalski | Partnerem odcinka jest organizator 16. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego.

„On nie tyle buduje przyszłość Kościoła, co chciałby przywrócić przeszłość” – mówi o abp. Jędraszewskim redaktor naczelny „Więzi” Zbigniew Nosowski. Opowiada też o „konkubinacie między kierownictwem episkopatu i partii rządzącej” i roli, jaką odgrywa w nim krakowski metropolita, oraz o tym, że w sprawie abp. Paetza łamał on sumienia księży . A na koniec poznamy także nowe fakty w sprawie Kpinomira. Rozmawiają Anna Goc i Marcin Żyła.

Jest jedną z najważniejszych postaci polskiego Kościoła, słynącą z atakowania osób LGBT, mniejszości czy opozycji. Jednak o samym abp. Marku Jędraszewskim wiadomo zaskakująco mało. „Tygodnik” postanowił o nim opowiedzieć – i sprawdzić, co historia ta mówi o Kościele. O tym, kim jest metropolita Krakowa i o kulisach powstawania jego dziennikarskiego portretu, z autorami tego tekstu – Anną Goc, Przemysławem Wilczyńskim i Marcinem Żyłą, rozmawia Michał Kuźmiński.